NanoNano - Nano-noden

Aan welke maatschappelijke noden moet nanotechnologie een bijdrage kunnen leveren?

Over maatschappelijke noden en prioriteiten stellen:

• Aanwezigen pleitten er voor om de noodzakelijkheid van nanotechnologie steeds in vraag te blijven stellen. Technologie moet altijd een hulpmiddel blijven. Men moet vermijden dat het een doel op zich wordt.
• De noodzaak van een technologie moet een afspiegeling zijn van de noden die leven in de maatschappij en waar de technologie aan tegemoet kan komen. Hier duiken twee problemen op. Enerzijds moeten we bepalen wat een “noodzakelijke technologie” is. Met andere woorden, waar ligt de grens tussen een nuttige toepassing en een toepassing die we enkel als luxueus beschouwen?
• We hebben behoefte aan een definitie van “maatschappelijke noden”. Het mag duidelijk zijn dat maatschappelijke noden in Afrika bijvoorbeeld, enigszins zullen verschillen met die van ons.
• Maatschappelijke noden definiëren is vaak veel complexer dan het op het eerste zicht lijkt. We spreken steeds over langer leven, maar wat met mensen die al 30 jaar suikerziekte hebben of al even lang nierdialyses moeten ondergaan? Met andere woorden: hoe verenigen we deze “persoonlijke noden” met de maatschappelijke?
• We moeten verder kijken dan de eigen grenzen. “Er zijn nog andere continenten.” Zo hebben we op internationaal vlak Millenniumdoelstellingen.

Over betaalbaarheid en haalbaarheid van nanotechnologie:

• Als we nanotechnologie vanuit de maatschappij stimuleren, zal dat zeker op korte termijn het kostenplaatje voor de ontwikkeling van nieuwe producten in de hoogte jagen. In hoeverre zal deze meerkost in verhouding staan tot de voordelen die de nieuwe technologie op korte termijn zal geven?
• We kunnen ons ook de vraag stellen welke andere maatschappelijke kosten hierbij zullen opduiken? Zijn we klaar voor de nieuwe manier van leven die onmiskenbaar gepaard zal gaan met de introductie van veel nieuwe toepassingen? Zijn we bijvoorbeeld bereid een stukje van onze privacy op te geven in ruil voor nieuwe mogelijkheden?

Over nieuwe producten, nieuwe markten, nieuwe onzekerheden:

• Nieuwe technologie schept nieuwe mogelijkheden en nieuwe producten waarvoor een markt moet worden gezocht. Dat gaat gepaard met veel nieuwe onzekerheden, omdat er nog niet zoveel kennis voorhanden is. De noodzaak aan kennis is dus heel groot.
• Er zullen ook offers moeten worden gebracht. In hoeverre zal de maatschappij bereid zijn oude gewoonten op te geven voor nieuwe? Hoe snel kan en mag alles gaan? En kunnen we nog op onze stappen terugkeren?
• Maar bovenal zullen we beslissingen moeten nemen. Want als wij talmen, zullen anderen er wel mee doorgaan. Deelnemers vragen in het bijzonder van de politici een krachtig signaal. Zij moeten aangeven welke richting we willen uitgaan. Zij moeten de verandering sturen.

Over goede communicatie:

• Een sleutelmoment voor succes kan voor technologie-ontwikkelaars hun contact betekenen met andere actoren in het proces. Het betrekken van nieuwe partners kan een nieuwe wending geven aan het onderzoek omdat nieuwe relevante kennis wordt geïntegreerd.
• Er moet ook veel meer naar een breed geïnteresseerd publiek verteld worden wat men met nanotechnologie momenteel al allemaal kan doen, welke toepassingen er voor handen zijn. Op die manier kunnen maatschappelijke veranderingen beter begeleid worden en kunnen vooroordelen voorkomen worden die vaak hun wortels hebben in de angst voor een onzekere toekomst.